Międzynarodowa Noc Nietoperzy obchodzona jest w ostatnią sobotę i niedzielę sierpnia. Z tej okazji zorganizowaliśmy w Staniszewie wielopokoleniowe spotkanie edukacyjne pn. „Nocny łowca komarów”.
Rozpoczęliśmy prezentacją na temat nietoperzy, z naciskiem na gatunki występujące na terenie KPK (dotychczas stwierdzono ich 12). Następnie przeprowadzona została część terenowa połączona z nasłuchami detektorowymi sygnałów echolokacyjnych nietoperzy oraz odłowami chiropterologicznymi. Sieci rozwieszono na moście przy rzece Łeba. Nietoperze dopisały. Złapało się 8 osobników z dwóch gatunków (karlik malutki Pipistrellus pipistrellus, karlik drobny Pipistrellus pygmaeus) Podczas warsztatów odbyły się konkursy dla uczestników, najmłodsi wykonywali prace plastyczne i korzystali z jaskini pełnej nietoperzy, wykonanej przez Zieloną Szkołę.
Skupiliśmy się nie tylko na biologii nietoperzy, ale również na uświadomieniu uczestnikom, iż największym zagrożeniem dla tych zwierząt była, i jest, działalność człowieka. To człowiek w drastyczny sposób zmniejszył liczbę dostępnych dla nich kryjówek (m.in. poprzez wycinanie dziuplastych drzew) oraz odpowiednich żerowisk (w wyniku osuszania terenów podmokłych, tworzenia wielkopowierzchniowych, jednogatunkowych upraw i przesadnym stosowaniem pestycydów). Obecnie największym zagrożeniem dla nietoperzy jest zbyt mała liczba dogodnych schronień. Dużym zagrożeniem jest również rozwój nowoczesnego budownictwa – stare, drewniane domy i stodoły były pełne kryjówek, chętnie zasiedlanych przez nietoperze. Obecnie zastępowane są nowymi, hermetycznie zamkniętymi, budynkami, w których często nietoperze nie mają się gdzie ukryć. Innym czynnikiem bardzo negatywnie wpływającym na nietoperze zimą jest ich niepokojenie. W czasie hibernacji każde wybudzenie łączy się z utratą dużej ilości nagromadzonego jesienią tłuszczu, co może spowodować znaczne skurczenie zapasów do wiosny. Zdarza się także, iż nietoperze są niepokojone w czasie wychowu młodych. Zwykle powodem jest remont strychu, na którym znajduje się kolonia rozrodcza.
Warto nadmienić, że Kaszubski PK prowadzi czynną ochronę nietoperzy poprzez wieszanie skrzynek i ich monitoring. W 2021 roku odbyły się kontrole budek rozwieszonych na terenie KPK oraz potencjalnych kryjówek antropogenicznych, ze szczególnym naciskiem na kolonie rozrodcze. Budki były zasiedlone w ok. 4%, w siedmiu obiektach antropogenicznych stwierdzono obecność 8 kolonii nietoperzy.
Bardzo dziękujemy za udział i ogromne zaangażowanie wszystkim uczestnikom. Szczególne podziękowania kierujemy do Pani Anety Zapart z NPK za przeprowadzenie warsztatów, Studentom ze Studenckiego Koła Naukowego Chiropterologicznego UG i Pracownikom Nadleśnictwu Kartuzy za pomoc w części terenowej.
Tekst: MR; Fot: LM, AA, MR