Stanowiska archeologiczne i grodziska świadczą o bogatej przeszłości obszaru. Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z epoki brązu. Na terenie Parku jest wiele takich stanowisk, ale z punktu widzenia turysty, walory krajoznawcze posiadają tylko niektóre z nich. Na szczególną uwagę zasługuje cmentarzysko kurhanowe koło leśniczówki Uniradze (gmina Stężyca). Zajmuje ono kilkuhektarowy obszar i jest to największe takie cmentarzysko w Polsce. Znajduje się tu co najmniej trzy tysiące kurhanów i grobów od ciałopalnych do szkieletowych. Fragmenty palonych kości ludzkich i ceramiki datuje się wstępnie na IV wiek p.n.e
Do najciekawszych i najlepiej zachowanych grodzisk należą: grodzisko Haska położone między jeziorami Ostrzyckim a Bukrzno Małe i grodzisko zlokalizowane w Chmielnie pomiędzy jeziorem Kłodno i Białe. To ostatnie to pozostałoś po kasztelanii chmieleńskiej, najstarszy zabytek wsi datowany na VII – IX wiek n.e. Istnieje też kilka grodzisk w zespole jezior Potęgowskich, między jeziorem Sianowskim i Osuszyno, w rezerwacie „Zamkowa Góra” koło Kartuz i nad jeziorem Zamkowisko.
Do rejestru zabytków nieruchomych wpisano dotychczas następujące obiekty i obszary archeologiczne:
- Borzestowo — grodzisko wyżynne (gm. Chmielno),
- Chmielno — grodzisko nizinne (gm. Chmielno),
- Chmielno — Chmielonko — cmentarzysko płaskie (gm. Chmielno),
- Chmielno — Chmielonko — osada otwarta (gm. Chmielno),
- Chmielno — Chmielonko — osada otwarta, (gm. Chmielno),
- Garcz — osada otwarta (gm. Chmielno),
- Miechucino — osada otwarta (gm. Chmielno),
- Miechucino — osada otwarta (gm. Chmielno),
- Reskowo — cmentarzysko płaskie (gm. Chmielno),
- Mirachowo — cmentarzysko kurhanowe (gm. Kartuzy),
- Mirachowo — cmentarzysko kurhanowe (gm. Kartuzy),
- Zamkowa Góra — grodzisko wyżynne (gm. Kartuzy),
- Mojusz — piece garncarskie (gm. Sierakowice),
- Pałubice — osada otwarta (gm. Sierakowice),
- Pałubice — cmentarzysko płaskie (gm. Sierakowice),
- Załakowo — cmentarzysko płaskie (gm. Sierakowice)
- Kamieniecki Młyn — cmentarzysko płaskie (gm. Sierakowice),
- Nowe Czaple (d. Przewóz) — grodzisko wyżynne (gm. Stężyca),
- Stare Czaple — cmentarzysko kurhanowe (gm. Stężyca),
- Uniradze — cmentarzysko kurhanowe (gm. Stężyca),
- Gołubie — grodzisko wyżynne (gm. Stężyca),
- Rąty — cmentarzysko płaskie (gm. Somonino).
